«Բեմադրությունները ներկայացնում ենք փոքր սենյակում, որը մեզ համար և՛ դահլիճ է, և՛ փորձասենյակ, և՛ հավաքատեղի»

Շուշիի Մկրտիչ Խանդամիրյանի անվան պետական թատրոնը Հայաստանի գրողների տանը ներկայացրեց «Հարության ժամանակը» բեմադրությունը՝ ըստ արցախցի բանաստեղծ Ռոբերտ Եսայանի համանուն գրքի:
Ներկայացման ռեժիսորը ԼՂՀ ժողովրդական արտիստ ԼԵՈՆԻԴ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆՆ է, ում նախաձեռնությամբ 2008-ին հիմնվել է Շուշիի պետական թատրոնը: «Ժանրային առումով մեր թատրոնն իր փոքրիկ եզակիությունն ունի. մենք բեմադրում ենք դրամատիկ, մանկապատանեկան, պոեզիայի և տիկնիկային ներկայացումներ: Դերասաններն ութն են: Մեր օրերում գումարն ու վերաբերմունքը չեն բավականացնում, որ ընդլայնվենք ու ամրապնդվենք որպես թատրոն»,- «Իրատեսի» հետ զրույցում ասաց ռեժիսորը:
Արցախում գործում է նաև Ստեփանավանի մայր թատրոնը: Թե՛ Ստեփանավանի, թե՛ Շուշիի թատրոնները դահլիճ չունեն: «Բեմադրությունները ներկայացնում ենք փոքր սենյակում, որը մեզ համար և՛ դահլիճ է, և՛ փորձասենյակ, և՛ հավաքատեղի: ՈՒնենք նաև տիկնիկային ներկայացումների համար նախատեսված 56-տեղանոց դահլիճ, որտեղ երբեմն կամերային դրամատիկ ներկայացումներ ենք ցուցադրում, օրինակ` Չեխովի «Առաջարկությունը»: Բեմը փոքր է, բավարարում է»:
Իսկ ահա հանդիսատեսի պակաս Շուշիի թատրոնը չունի: Արցախցին չափազանց թատերասեր է` գյուղերից սկսած: «Վերևներում» էլ ուշադրություն կա, բայց բավարար չէ:
Վերադառնալով օրվա ներկայացմանը, նշենք, որ «Հարության ժամանակը» բեմադրվել է երեք տարի առաջ, մասնակցել է մի շարք թատերական փառատոների, ցուցադրվել Կապանում, Գորիսում, Արմավիրում, Երևանում:
ՌՈԲԵՐՏ ԵՍԱՅԱՆԻ կարծիքով` պոեզիան վերերկրային երևույթ է և կարիք չունի միջնորդ արվեստի, բայց մեր ժամանակներում, երբ որոշակի անտարբերություն կա ընթերցանության նկատմամբ, թատրոնի միջնորդությունը բավականին կենդանի հաղորդակցություն է ստեղծում. «Լավ գաղափար է: Նպատակ կա գրողների միությունում պոեզիայի թատրոն ստեղծելու: Կարծում եմ` շատերը պոեզիա չեն ընկալում, որովհետև չեն տիրապետում պոեզիայի լեզվին, բառապաշարին: Այդ բառերը նրանց համար բառարաններում են մնում, բայց բանաստեղծը դրանք բառարաններից հանում է ու կյանք տալիս»:
«Հարության ժամանակը» ժողովածուն ընդգրկում է Ռոբերտ Եսայանի տարբեր տարիների բանաստեղծությունները: Թեմաները տարբեր են` հայրենիք, սեր, ժամանակի տագնապներ: «Ես պոեզիայի միջոցով ասում եմ այն, ինչ զգում եմ ու միշտ մտածում եմ նոր ծնվող բանաստեղծությունների մասին»,- նշեց զրուցակիցս: «Ինչո՞վ է առանձնանում արցախցի գրողի պոեզիան»` հարցին ի պատասխան ասաց. «Նույն հայկական ոգին է, հայկական մտածողությունը, հնարավոր է` տագնապներն են ավելի սուր»:
ՀԳՄ քարտուղար ՊԵՏՐՈՍ ԴԵՄԻՐՃՅԱՆԻ փոխանցմամբ` պոեզիայի թատրոններ կան Վանաձորում, Երևանում. «Բայց այսօր ոչ գիրք են ուզում կարդալ, ոչ էլ ուզում են պոեզիա լսել: 70-ականներին Ալլա Պուգաչովան երազում էր երգի թատրոն ստեղծելու մասին: Թույլ չէին տալիս: Իր երազանքը նա իրականացրել է «պերեստրոյկայից» հետո: Հիմա ազատ է, ամեն մարդ կարող է ստեղծել երգի, պոեզիայի թատրոն: Խնդիրն այն է, որ լսարանն է փոքր»:
Արցախցիների բեմելը կայացավ գրողների տան դահլիճում: Ենթադրաբար այն հասցեագրված էր ոչ միայն երևանյան թատերասեր հասարակությանը, այլև գրողներին: ՀԳՄ-ն 400-ից ավելի անդամ ունի, դրանց մի մասը պոետ է: Գոնե պոետներին հետաքրքիր չէ՞ր, թե ինչպես է ներկայացման վերածվել իրենց գրչընկերոջ բանաստեղծական ժողովածուն: Կարելի էր և՛ դրվատանքի խոսք ասել, և՛ քննադատել, ի վերջո, մի քիչ ջերմություն հաղորդել միության չվերանորոգված սառը դահլիճին և Արցախից ժամանած հյուրերին:
Հավելենք, որ իր գոյության 7 տարվա ընթացքում Շուշիի թատրոնը բեմադրել է շուրջ երկու տասնյակ ներկայացում, հյուրախաղեր ունեցել Արցախում և Հայաստանում, մասնակցել տարբեր փառատոների, արժանացել ոսկե մեդալի, դիպլոմների, պատվոգրերի:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ